Portret van Guurtje van de Stadt door Claude Monet, 1871.      Uit de tentoonstellingsgids:      „ We weten niet hoe Monet in contact kwam met de familie Van de Stadt, maar het is heel wel mogelijk dat ze elkaar leerden kennen via Camille Monet, die volgens de overlevering Franse conversatieles gaf. Sinds het begin van de negentiende-eeuw had de familie Van de Stadt in de houthandel gezeten waardoor ze tot de rijkere inwoners van Zaandam behoorden. In 1871 woonden ze aan de Zuiddijk.      In april 1871 stierf Jan van de Stadt op vijfenveertigjarige leeftijd. Hij liet acht kinderen na, vier jongens en vier meisjes. [Deze gegevens kloppen niet helemaal: Jan overleed op 55-jarige leeftijd en liet 7 kinderen na: 4 jongens en 3 meisjes] Guurtje was geboren op 2 oktober 1854 en was bijna zeventien jaar oud toen Monet haar portret schilderde. Ze was blijkbaar nog steeds in de rouw vanwege de dood van haar vader; een japon met wijde mouwen, misschien wel iets te groot, gitten oorringen en een zwarte strik in haar haar.      Bij het maken van dit portret, een voor zijn doen onkarakteristiek arrangement van zwart en grijs, diende Monet er rekening mee te houden dat de familie nog altijd in rouw was. Monet nam zelden opdrachten voor portretten aan (dat van Mme Gaudibert, is een belangrijke uitzondering), en zijn enige Hollandse portret bood hem kennelijk niet de gelegenheid zich al te krachtig uit te drukken. ”      Claude Monet en zijn vrouw en zoontje namen in 1871 hun intrek in Hotel De Beurs, vlak bij het toenmalige stadhuis van Zaandam. In 1847 was met de bouw van het stadhuis begonnen en in 1848 werd het in gebruik genomen, toen Cornelis van de Stadt [3] (de derde zoon van Engel van de Stadt) burgemeester van Zaandam was. Het hotel werd helaas in 1910 door brand verwoest en niet meer opgebouwd.      Guurtje woonde aan de Voorzaan.      In 1871 woonde de familie van de Stadt verspreid rondom de Voorzaan en het kaartje geeft een schets van de situatie. Het was in de tijd dat de Dam nog niet „Gedempt” was en de PrinsHendrikkade nog niet was aangelegd. Guurtje woonde op de Zuiddijk 133. Haar vader Jan van de Stadt [21] (de oudste zoon van de tweede zoon van Engel van de Stadt) was dat voorjaar overleden.

Schilder Peter de Rijcke (1945-2022) heeft, in het kader van zijn project: In de voetsporen van Monet, recent portretten van twee jonge dames van de Stadt geschilderd: Rebecca van de Stadt [325.212.d1] en Hannah van de Stadt [451.12d1]. [Bron: emails en website van Peter de Rijcke: www.peterderijcke.nl in 2009]      Guurtje van de Stadt was bijna 17 jaar oud toen zij door Monet werd geportretteerd. In rouwkleding, want kort daarvoor was haar vader, Jan van de Stadt, overleden. De familie Van de Stadt behoorde tot de rijkere inwoners van Zaandam en woonde in 1871 aan de Zuiddijk. Het contact tussen Monet en de familie kwam naar zeggen tot stand doordat de vrouw van Monet, Camille, in Zaandam Franse conversatieles gaf. Het portret is altijd in familiebezit gebleven en nu te zien in Rijksmuseum Kröller-Müller.      Guurtje heeft een lange blonde krullende haardos die, hoewel meer ingetogen opgemaakt, veel gelijkenis vertoont met de weelderige wolken haar van haar zeer verre familieleden Hannah en Rebecca. Via speuren op internet kwam ik in contact met de familie Van de Stadt en op mijn verzoek, of er in de familie meisjes in de tienerleeftijd bereid waren geportretteerd te worden, kwamen enthousiaste reacties binnen van de veertienjarige Hannah uit Zaandam en de zeventienjarige Rebecca uit Hoogland bij Amersfoort.      Ik had de keuze direct naar model te schilderen of foto’s te maken en die als aangever te gebruiken. Gezien de weinige tijd die de beide nog studerende meisjes hadden en de levendige mogelijkheden van het moment die een goede foto biedt, koos ik voor de camera. De sessies vonden plaats op zonnige dagen in april buiten in de tuinen bij de meisjes thuis. Op hun laptops bekeken we meteen de gemaakte foto’s, bespraken die en deden zo nodig een volgende sessie. We herhaalden dit totdat het resultaat optimaal was.      Thuis liet ik goede, grote afdrukken maken en ging in mijn atelier simultaan aan het werk met olieverf op twee doeken van 100 x 70 cm. De eerste schetsen van april, waarop beide meisjes tegen een donkergroene achtergrond, bleven daarna een maand staan. In het pinksterweekend voltooide ik in een flow eerst Rebecca.      Hannah kreeg vervolgens drie verschillende achtergronden die ik allemaal weer afkrabde, totdat een ultieme poging met veel drift en verf een spannend resultaat opleverde. De drie schilderijen mogen dan niet op elkaar lijken, ze streven wel naar een gedeelde eigenschap: psychologische inhoud.       Links: Rebecca van de Stadt [325.212.d1, 1992]         Rechts: Hannah van de Stadt [451.12d1, 1995]

|| Terug naar andere verhalen. ||

Deze tekst werd toegevoegd op 11 juli 2009
en aangepast en aangevuld in febr 2024.